Akcja Katolicka, w znaczeniu ogólnym to apostolat świeckich. Organizacje katolików świeckich wywodzące się z katolickich ruchów społecznych XIX w. Formalnie Akcja Katolicka została zapoczątkowana encykliką Piusa X Il fermo proposito (1905), a jej rozwój nastąpił za pontyfikatu Piusa XI, który w encyklice Ubi arcano (1922) określił program Akcji Katolickiej i jej ramy organizacyjne.
Podstawowym celem Akcji Katolickiej jest przeciwdziałanie postępującym procesom laicyzacji i sekularyzacji oraz uaktywnienie laikatu. Głównymi formami pracy są: zebrania z odczytami, wspólne nabożeństwa z katechizacją, wycieczki, obozy. Akcja Katolicka prowadzi również działalność edytorską i charytatywną.
W Polsce Akcję Katolicką utworzono w roku 1930. Jej głównym organem był, powołany w XI tegoż roku przez kardynała A. Hlonda, Naczelny Instytut Akcji Katolickiej (NIAK) z siedzibą w Poznaniu, którego pierwszym dyrektorem został biskup S. Adamski. Naczelnemu Instytutowi podlegały instytuty diecezjalne. W skład Akcji Katolickiej weszły istniejące wcześniej stowarzyszenia katolickie, m.in. Związek Katolicki i Liga Katolicka. Akcja Katolicka prowadziła akcje odczytowe i szkoleniowe, a także zakładała Katolickie Uniwersytety Ludowe (np. Ujezna k. Przeworska 1935, Wąchock 1937, Katowice 1937) oraz Instytuty Wyższej Kultury Religijnej (pierwszy powstał 1937 w Warszawie). W roku 1937 liczyła około 615 tys. członków. Jej centralnym organem prasowym był „Ruch Katolicki”.
Sobór Watykański II w „Dekrecie o apostolstwie świeckich” wymienił cztery cechy konstytutywne Akcji Katolickiej, odróżniające ją od innych organizacji katolickich:
- cel identyczny z celem Kościoła;
- przyjęcie przez świeckich odpowiedzialności w Kościele i za Kościół;
- zorganizowana działalność;
- działalność „pod zwierzchnim kierownictwem samej hierarchii, która może nawet zatwierdzić tę współpracę przez wyraźne udzielenie mandatu”.
Tak się zaczęło wiele lat temu. Akcja Katolicka stała się miejscem wychowania i kształtowania społeczeństw katolickich, szczególnie w Europie. W naszym kraju Akcja Katolicka w okresie II Rzeczpospolitej była organizacją wychowującą społeczeństwo i jego elity w najlepszych ideałach moralności i patriotyzmu, uczyła działań wspólnych wśród rozbitego narodu.
Niestety 50 lat zniewolenia komunistycznego spowodowało nie tylko brak Akcji Katolickiej w życiu Polaków, ale także ogromne szkody w wewnętrznym nastawieniu ludzi do pokazywania postaw moralnych, patriotycznych czy chrześcijańskich. Mimo zmian społecznych, politycznych i gospodarczych dalej siedzi w nas ten „homo sovieticus”. Trudno nam wyjść ze schematu powszechnej szarości, bylejakości i obojętności. Na te bolączki naszych czasów jest w pewnym stopniu Akcja Katolicka. Możemy w niej spróbować znaleźć i kontynuować prawdziwe wartości i ideały. Może nawet uda nam się zmienić społeczne schematy z obojętności na postawy aktywne; z beznadziejności na wiarę w piękną przyszłość, którą sami wypracujemy. Spróbujmy w to uwierzyć i zmienić nasze życie i nasz świat.
W roku 2009 powstał w naszej parafii Parafialny Oddział Akcji Katolickiej. Na początku było nas 21 osób, potem jedni odchodzili, inni przychodzili teraz jest nas 13 osób. Próbujemy trochę zmienić siebie i nasz świat, aby stał się lepszy, bardziej przyjazny Bogu i ludziom. Jeżeli Tobie także zależy na przemianie świata na lepszy - przyjdź do nas! Zapraszamy! Może razem zrobimy coś dobrego, bo jest takie przysłowie: „Jeśli widzisz, że dzieje się zło - natychmiast zrób coś dobrego, aby równowaga zła i dobra na świecie nie została zachwiana”. A więc zapraszamy do nas wszystkich, którzy chcą aby w naszym świecie zwyciężyło dobro.
Spotkania odbywają się w drugą środę miesiąca po Mszy św. wieczornej.
Akcja Katolicka w Polsce Akcja Katolicka w Diecezji Tarnowskiej
